KAHVE
Evet birçok kez size çok kahve tüketmediğimi belirttim; Ben sadece arada keyif kahvesi olarak kahve tüketiyorum haftada bir kez maksimum bazen o bile değil… Herkes neden diye sordu. İşte size nedenler;
- Kahve bileşenleri karaciğerin normal detoksifikasyonunu bozabilir, karaciğerin doğal detoks sürecini zorlayabilir, ilaçların metobolize olmasına engel olabilir.
- Kafein beyinde stimulan görevi görür, beyindeki inhibitör hormon olan adenosini inhibe eder. Adenosin bloke olunca kafein beyindeki aktiviteyi arttırır, nöradrenalin ve dopamin salgısı artar. Bu da yorğunluğu azaltıp sizi alarma geçirir; kısa vadede bu iyi bir etki gibi görülebilir ama uzun vadede vücudun dengesi bozulacaktır.
- Kafein metabolizmanızı %3-11 oranında arttırır ve bu iyi bir etkidir ama uzun vadede adrenal sistem etkilendiğinden bu durum tam tersine dönecektir.
- Kafein bağışıklık insülin duyarlılığını arttırır, hücrelerinizin kan şekerine düzgün yanıt vermesini zorlaştırır. Yüksek kan şekeri seviyesi arteriyel bozulmaya ve kardiyovasküler hastalıklara yol açar.
- Filtresiz kahve en yüksek antioksidan seviyesine sahiptir ama aynı zamanda vücudunuza diterpenleri sızdırır. Bunlar yüksek trigliserit, LDL, VLDL seviyeler ile ilişkilidir.
- Klorojenik asit kahvedeki belki şeker absorbsiyonunu bağırsaklardan erteleyebilir ama aynı zamanda homosistein seviyesinin artmasıyla bağlantısı bulunmustur. Artmış homosistein kardiyovasküler hastalıklar ve diyabetle bağlantılıdır.
- Kahvenin asiditesi sindirim sorunlarına neden olabilir; dispepsi, gastrit, gerd ve hatta disbiyozis (bağırsak florasının bozulmasına) neden olabilir.
- 5-HIA organik asittir ve seratonin komponentlerinden biridir. Bu komponent kahve içenlerin idrarında daha çok görülmektedir. Bu da demektir ki kahve içenlerin beyninde serotonin üretimi daha düşüktür. Seratonin normal uyumanız,bağırsak fonksiyonlarınız, duygudurum durumlarınız, enerji seviyeniz için önemlidir.
- İdrar yollarından önemli minerallerin de atılımı kahveyle beraber artar, bu bir elektrolit dengesizliğine ve ciddi hastalıklara yol açabilir.
- Kahve aynı zamanda bağımlılık yapıcı bir ilaçtır, kahve literatürde artık ilaç olarak kabul edilmeye başlanmıştır ve vücudun doğal enerji dengesini kullanmayı önlemektedir. Kahveyle beraber gelen trendler ve kremalar, şekerler, aromalar, tadlandırıcılar da oldukça zararlıdır.
- Kahve aynı zamanda diüretiktir, vücudunuzdaki suyu da atar.
- Bazı ilaçlar özellikle tiroid ilaçları, psikiyatrik ilaçlar kahve ile oldukça etkileşime girer.
- Günlük kahvelerdeki kafein oranı 30-300 mg arasıdır ve bu böbreküstü bezler için ciddi bir uyarandır. Böbreküstü bezlerden katekokolaminlerin salgısı artar ve stres hormonları, kortizol ve insülin salgısı artar.
Her köşe başında bir kahvecinin olduğu bir dünyada kahve ile ilgili kötü pek fazla bilimsel çalışma bulamama ihtimaliniz yüksek. Hatta çoğu kişi size kanser için günde şu kadar kahve mutlaka tüketin, kilo vermek için şu kadar tüketin, enerji için, diyabet için şu kadar tüketin diye önerilerde bulunabilir. Ama alttaki patofizyolojiye baktığınızda her şey ters tepiyor ve uzun vadeli etkileri gösteren tüm bilimsel çalışmalar kahve tüketimini sınırlandırmanızı öğütler. VÜCUT BİR BÜTÜNDÜR!!! Bir yeri tamir ederken başka bir yeri bozan bir beslenme alışkanlığı kimseye iyi gelmez.
Kahve adoptojenik yani vücuda uyumlu bir besin değil, stimulan yani uyarıcı bir besindir. Kahve içinde birçok antioksidanı barındırıyor olabilir ama aynı belkide daha fazla antioksidan meyve, sebzelerde ve bitki çaylarında da mevcut.
Kafein madem sorun o zaman kafeinsiz kahve içelim, diye düşünebilirsiniz ama burada da kafeinsiz olması için geçirdiği süreçler ve kimyasallar devreye giriyor. Kafeinsiz kahveler hiç de masum değil.
O yüzden diyeceğim, siz sadece keyfiniz çok istediğinde doğal olarak kendinizi mutlu etmek istediğinizde kahve için, vücudunuzu uyarmak için değil.
KAHVE ALTERNATİFLERİ
Kahveyi kısıtladık peki yerine neler koyacagız?
Size birkaç seçenek vereceğim ki bu liste bunlardan çok daha uzun;
- Yerbe Mate Çayı: Metabolizmayı canlandırır, içinde yüksek antioksidan vardır ama yerbe mate de kafein içerir ve yine kısıtlı tüketilmesi uygundur.
- Matcha Çayı: Kafein içerir, çok yüksek antioksidan seviyesi vardır ama kısıtlı tüketilmesi daha uygundur.
- Yeşil Çay: Daha az oranda kafein içerir ama gün içinde birkaç bardak içerseniz kahve içmiş kadar olursunuz. Kısıtlı tüketilmeli.
- Meyan Kökü Çayı: Kafein içermez, adrenal bezleri destekler, enerjiyi arttırır, listedeki favorimdir.
- Roobios Çayı: Kafein yok, antioksidandan zengin, canlandırıcı ve bağışıklık destekleyici etkisi var.
- Reishi Mantarı Çayı: Antioksidandan zengin, canlandırıcı etkisi mevcut.
- Hindiba Çayı (chicory root): Tadı kahveye benzer, kafeinsizdir, bağırsaklar ve bağışıklık metabolizması üzerine etkisi büyüktür. Yağların sindirimine destek olan safra salgısını arttırır. Safra sorunlarında da ekstra kullanılabilir.
- Limonlu Su: Hem detoks etkisi hem canlandırıcı etkisinden dolayı güne başlarken kahve yerine tercih edilebilir.
- Maca Tozu: Adrenal dengeleyici, yoğunluğu azaltır. Smoothilere ya da kahvaltılara eklenebilir.
- Rhodolia: Enerjiyi arttırır, yorgunluğu azaltır.
- Nane Çayı: Yenileyici ve enerji düzenleyici etkisi vardır, sindirime de destek olur.
- Sibirya Ginsengi Çayı: Konsantrasyonu arttırır, enerjiyi arttırır.
- Yeşil Sebze Suları: Sabah güne başlarken enerji için, spor öncesi enerji için kahveden çok daha iyi bir alternatiftir.
- Nar Suyu: Hem antioksidan hem bağışıklık arttırıcı hem enerji vericidir.
- Güne bir elma yiyerek başlamak kahve içmekten çok daha iyi alternatif enerji verici etkisi olduğunu gösteren çalışmalar mevcut.
- Arpa Çimi Suyu – Buğday Çimi Suyu: Enerji verir, konstantrasyonu arttırır, bol antioksidan içerir.
- Hindistan cevizi suyu: Elektrolit dengesini sağlayarak enerjiyi düzenler.
- Schizandra Tea: Bir çeşit meyvedir, ama Türkiye’de bulunması zordur. Enerji verici etkisi yüksektir.
- Chai Tea: Siyah çay ile baharatların karışımıdır, kafein vardır ama daha azdır.
- Kuşburnu Çayı: Enerji verici,bağışıklık düzenleyici etkisi vardır, antioksidan oranı yüksektir.
- Karahindiba Çayı: Enerji verici etkisi, konsantrasyon toplama etkisi yüksektir.
- Ham Kakao: Enerji verici etkisi yüksektir, antioksidandır.
- Altın Süt: Bitkisel sütler ile baharatların ve balın karışımıdır. (Baharatlar: zerdeçal, zencefil, tarçın, karabiber, vanilya)
