HASTALIKLAR
SIBO sibo sibonedir sindirim sindirimsistemi otoimmün immün salgı bağırsak incebağırsak kalınbağırsak pankreas beslenme spor hareket sağlık sağıklıyaşam drmelekvuslatözdoğan bütüncülyaklaşım bütüncültıp
0

SIBO Nedir? Nasıl Teşhis Edilir? Tedavi Aşamaları Nelerdir?

SIBO Ne Demektir?

''Small Intestine Bacteria Overgrowth'' yani ''Ä°nce Bağırsakta Aşırı Bakteri Büyümesi ve Üremesi'' olarak adlandırabiliriz.

Belirtileri Nelerdir?

  • Karın aÄŸrısı, kramp
  • Karında ÅŸiÅŸlik, gaz, bazen bağırsak sesleri, abdominal gerginlik
  • Kilo kaybı, kilo alamama
  • Kabızlık veya ishal
  • Bulantı ve kusma
  • Malnutrisyon
  • Vitamin ve mineral eksiklikleri
  • Egzamalar
  • Akne
  • DiÄŸer cilt hastalıkları, döküntüleri
  • Yorgunluk
  • Depresyon
  • Diyabet
  • Eklem aÄŸrıları
  • Fibromiyalji
  • Nöromüsküler bozukluklar
  • IBS
  • Otoimmün hastalıklar
  • Hassas bağırsak sendromu
  • Huzursuz bacak sendromu

Åžeklinde kendini gösterir ve de yukarıda saydıklarım gibi birçok hastalığın altındaki nedendir.

Benim ve birçok fonksiyonel bütüncül yaklaÅŸan hekimin gözünde sibo bir tanı deÄŸil durumlar bütünüdür. Yani, altta yatan ve birbirine baÄŸlı olan birçok mekanizmalar bütünü.

Öncelikle siboya nasıl tanı konuyor anlatayım.

Sibo tanısı için iki farklı test bulunmaktadır;
1-Nefes Testi
2-Bakteri Kültürü Testi

NEFES TESTÄ°

Ä°ki farklı çeÅŸittedir;
1-Hidrojen gazını ölçen nefes testleri
2-Metan gazını ölçen nefes testleri

Ä°ki testin de kliniksel olarak benim nazarımda çok deÄŸeri yok. Neden derseniz, yanlış sonuç çok. Yakın zamandaki beslenmenize, o günkü stress durumunuza göre sonuçlar deÄŸiÅŸir.

â–ºAyrıca hidrojen gazını ölçen test hidrojen gazı üreten bakteriler çoÄŸalırsa bağırsakta o zaman pozitif verir ki biz bu durumda da 'SIBO D' tanısı koyuyoruz.'D' harfi (Diarrhea) yani ishalden gelmektedir.
â–ºMetan gazı testi de metan gazı üreten bakteriler çoÄŸalırsa pozitif sonuç verir. Buna da 'SIBO C' diyoruz. 'C' harfi (Constipation) yani kabızlıktan geliyor.
Åžimdi ÅŸöyle bir soru olabilir o zaman kabız ise metan gazlı, ishal ise hidrojen gazlı test yapalım. Malesef o da olmuyor çünkü sibo da genelde bir tablo ağır olsa da tablo bakterilerin çoÄŸalmasına göre günlük deÄŸiÅŸebiliyor. Yani, kabız ve ishal karışık bir tablo görülebiliyor ki çoÄŸunlukla böyledir.

BAKTERÄ° KÜLTÜRÜ TESTÄ°

â–ºDiÄŸer testimiz ise bakteri kültürü testiydi o zaman onu yapalım? Malesef bu testimiz de güvenilir sonuç vermiyor. Hem invaziv olması (endoskopi ve kültür alımı) hem de endoskopi sırasında ağız-boÄŸaz-yemek borusu-mide floralarından da geçildiÄŸi için buralardan kontaminasyon nedeniyle sonuçlar güvenilir deÄŸil. Ayrıca birçok bakteri de vücut içinde yaÅŸarken vücut dışında üretilemiyor bu yüzden de kültür sonuçları doÄŸru sonuçlar vermiyor.

Peki, tanıyı nasıl koyacağız? 

1-MUAYENE
2-HÄ°KAYE

yani hastanın klinik durumu ve doktorun gözlemleri ile. Bütüncül bakan bir doktor size bu durum konusunda yardımcı olabilir.


SIBO temelde sindirim sistemindeki birçok aksamanın bütünüdür. Size bazı mekanizmalardan bahsedeceÄŸim ki, sibonun tedavisini anlayabilelim.

SIBO’nun Altındaki Bozuk Mekanizmalar

1.Sindirim ağızda baÅŸlar, yeteri kadar çiÄŸnemezseniz hem alt basamaklardaki sindirim için mekanik bir öÄŸütme yeterli olmamış hem de çiÄŸneme iÅŸlemiyle uyarılan alt tabakalardaki sindirim iÅŸlemleri baÅŸlatılmamış olur.

2.Mide asidi ve en önemlisi!!! çünkü herÅŸey hem de herÅŸey burada baÅŸlıyor ve çoÄŸu sorun hastalık buradan kaynaklanıyor.

â–ºMide asidi pH ortalama 3 civarıdır. Ä°nce bağırsaktaki deudenum pH 9; jejunum ve ileum pH 7-8 civarıdır. Mide asidi yeterli ise sindirim bitince plorik valv açılır ve besinler ince bağırsaÄŸa geçer ama pH yeterli deÄŸilse pilor açılmaz gıdalar uzun süre midede bekler. Burada aynı zamanda sindirilemeyen patojenik bakteriler de üremeye baÅŸlar (çünkü mide asidinin bir diÄŸer görevi de besinle alınan patojenik bakterileri yok etmektir) pilor kapağı er ya da geç açılır ve besinler deudenuma gecer
â–ºNormal sartlarda bu geçen besin yığınının pH ı 3 ve altında olmalı ki pankreas salgıları salgılanabilsin. (pH 3 altında olduÄŸunda pankreas bikarbonat ve kemotripsin amilaz lipaz salgılar) aynı zamanda safra kesesi de uyarılır ve safra salgılanır. Åžimdi tekrar söylüyorum bu uyarıların olup bu enzimlerin salgılanabilmesi için mide asidi pH ı 3 ve altında olmalıdır! Ama mide asidi yeterli deÄŸilse ne olacak? Bu enzimler de salgılanamayacak. Neden bu enzimlerin salgılanması önemli? Safra ve bikarbonat alkalidir. Mideden gelen asidik pH ile bu salgılar birleÅŸince alkalik bir ortam oluÅŸur ve deudenum pH ı 9 larda tutulur. Ama bu enzimler salgılanamayınca deudenum pH ı asidik kalacaktır. pH istediÄŸimiz ayarda olmayacaktır. Peki bu neden önemli? Çünkü ince bağırsaktaki bakterilerin saÄŸlıklı üremesi ve çoÄŸalması için bağırsak pH ı alkali seviyede kalmalıdır. Bu pH dengesi bozulduÄŸunda patojen bakterilerin üremesi baÅŸlayacaktır.

MÄ°DE ASÄ°DÄ° SIBO'DA EN ÖNEMLÄ° UNSURDUR!

SIBO'da nedenleri oldukca iyi anlayın ki nedenleri çözerek doÄŸru sonuca ulaÅŸalım.

Mide Asidini Azaltan Nedenler

1.Stres; ama öyle sadece psikolojik stres demek deÄŸil bu; vücudunuz fiziksel ve ruhsal birçok uyaranı stres olarak algılıyor. Uykusuz kaldıysanız=stress, aç kaldıysanız(olması gerekenden fazla)=stress, biriyle tartıştıysanız =stress, yaÅŸanılan fiziksel ya da ruhsal travmalar=stress... Yani vücudumuzun stres olarak algılayacağı uyaranlardan uzak duruyoruz. YaÅŸamımızdaki streslerle baÅŸa çıkmaya çalışıyoruz. Her zaman bir stres faktörü olacak ama önemli olan bizim onunla nasıl baÅŸa çıktığımız.

2.PPI ve antiasit ilaçlar; artık kullandığınız bu tarz mide ilaçlarınının size iyilik deÄŸil aksine kötülük yaptığını öÄŸrenmiÅŸ olmalısınız.

3.KaraciÄŸer Toksisitesi ve Fazla YaÄŸ Tüketimi= Hayda! Burada da mı çıktı? Peki, neden? Mekanizma ne? Safra karaciÄŸerde hepatositler tarafından üretilir, karaciÄŸerin bununla beraber binlerce görevi vardır ve toksinlerin eleminasyonu bunların başında gelir. Ama karaciÄŸerimizin de bir kapasitesi vardır ve onun bile gücü bir yere kadar. EÄŸer toksin yükümüz fazla ise hayati olarak önce bununla ilgilenmek isteyecek ve safra üretimine ayrılan enerji azalacaktır. Burada safra azalması yukarıda okuduklarınızdan anlayacağınız üzere istemediÄŸimiz bir ÅŸey. Ayrıca safra üretimi azalınca karaciÄŸer mideyi uyarıyor. Gıdaların sindirimi için midenin daha fazla çalışması gerektiÄŸini söylüyor çünkü yeterli safra olmayacak, sen çok çalış ki gıdalar sindirilsin diyor mideye. BaÅŸta mide daha çok asit salgılıyor, daha çok çalısıyor ama zamanla fazla çalışmadan mide glandları (asitleri sentezleyip salgılayan yerler) zarar görüyor ve zamanla mide asidi yeterli sentezlenemiyor.

â–ºBir çalışmada okuduÄŸum bir fizyoloji de oldukça ilgimi çekmiÅŸti; Fazla yaÄŸ tüketimi yukarıda saydığım mekanizmalara neden oluyor. Yani, hem karaciÄŸere yük oluÅŸturuyor, hem lenfatik sistem tıkanıyor (kandaki oksijen oranı da azalıyor), hem de bağırsaklara geçen fazla yaÄŸlı bileÅŸikler patojen bakterilerin üremesi için ortam oluÅŸturuyor. YaÄŸ ağırlıklı beslenme size baÅŸlangıçta kilo verdirebilir; kan ÅŸekerini düzenliyor gibi görünebilir ama uzun vadede mekanizmal birçok bozukluklara neden olmaktadır. Bu yaÄŸ tüketmeyin demek deÄŸil. SaÄŸlıklı yaÄŸlar avokado, zeytinyağı, çiÄŸ kuruyemiÅŸler vesaire tüketilebilir ama beslenmemizin temelini bunlar asla oluÅŸturmamalı.

4.İlerleyen yaş ile atrofij gastrit oluşabilmekte ve bu da mide asidinin azalmasına neden olabilmektedir.

5.MMC: Yani Migrating Motor Complex yani, göç edici motor kompleks. MMC hareketleri bağırsak hareketleridir. Mide ve bağırsakların boÅŸaltılmasını saÄŸlar. MMC hareketleri aç olduÄŸunuzda temizlik hareketlerini yapar. Yemek aralarında ve geceleri olur bu hareketler ve ortalama 90 dakikada bir tekrarlar kendini. Yani bizim MMC hareketlerini yapabilmemiz için aç olmamız lazım. Åžimdi burada önemli bir noktanın altını çiziyorum. Bu çoÄŸu zaman uzun süreli açlık olarak algılanıyor ama burada her zaman dediÄŸim gibi ne yediÄŸiniz çok önemli. Mesela meyve ve sebzeler özellikle çiÄŸ formdaysa 20 dakika ile maksimum 45 dakika arasında sindiriliyor. Ama bir et yediÄŸinizde, ağır bir yemek yediÄŸinizde, peynir vesaire tükettÄŸinizde, hayvansal gıda yoÄŸun tükettiÄŸinizde bu süre 3 saatten baÅŸlayıp 6 saate kadar sürüyor. Yani ağır yemekler hayvansal gıdalar yendiÄŸinde ben bu açlık sürelerini 5-6 saat tutulması taraftarıyım ama sebze ve meyve ağırlıklı bir öÄŸünde deÄŸil. Ayrıca adrenal yorgunluk var ise kortizol ve adrenalin salınımında dengesizliklerden dolayı uzun süreli açlık önermiyorum ve de zaten bu durumlarda uzun süreli açlıklar (adrenal yorgunlukta) fazla adrenalin salgılayarak bağırsaklarda harabiyete de neden olabileceÄŸi için MMC hareketleri düzgün olamıyor. Çünkü MMC hareketlerini incebağırsaktan salınan motilin düzenler ve ince bağırsak fazla adrenalinle harap olduÄŸunda bu gene mümkün deÄŸildir. Yani burada da yine adrenal sistem devreye girdi.

â–ºAma saÄŸlıklı MMC hareketler için et, baklagil, ağır yaÄŸlı yemekler, hayvansal gıdalar yendiÄŸinde 5 saat baÅŸka bir ÅŸey tüketilmemesi idealdir.

â–ºSebze ve meyve tüketiminde (ki çiÄŸ formuysa hatta) bu süreler oldukça kısaltılabilir.

â–ºFiziksel hareketsizlik MMC'yi etkiler. Bol bol hareket etmek lazım. Ağır yemekler sonrası hafif yürüyüÅŸler sindirminize yardımcı olabilir.

â–ºAyrıca incebağırsakta pH alkalik iken motilin salınır ve MMC uyarılır ama ince bağırsak pH ı asidik ise MMC yine aksayacaktır. Burada da bir paradoksa giriyoruz yine (burada da mide asidi iÅŸin içine girdi)

►İncebağırsaklardan MMC hareketi ile kalınbağırsaÄŸa gidemeyecek gıdalar ince bağırsakta anormal bakteri üretimi için besi ortamı oluÅŸturur. O yüzden ne yediÄŸinize dikkat ki, yaÄŸlı ve yoÄŸun proteinli gıdalar en kaliteli besi ortamlarıdır kötü bakteriler için.

6. İleocekal kapak sorunları

►İleocekal kapak besinlerin kalın bağırsaktan incebağırsaÄŸa geri kaçmasını önleyen ve tek yöne açılan bir kapaktır. Ama kalınbağırsak basıncı arttığında (yeteri kadar sindirilmeyen gıdalar fermantasyonla bağırsak basıncını arttırır) ileocekal kapak geri açılacak ve incebağırsakta bakteri fazlalaÅŸması oluÅŸacak; çünkü kalınbağırsaktaki bakteriler ince bağırsaÄŸa geçecek. 

***Ä°mmün yanıtın bozulmasının da SIBO'ya neden olduÄŸu ile alakalı çok çalışma var ama ben burada gene bir paradokstan bahsedeceÄŸim. Çünkü incebağırsakta bakteri fazlalaÅŸması bağırsakta inflamasyona neden olmakta ve bu da incebağırsak lumeninde tahribata neden olmaktadır (özellikle de toksin salgılayarak bağırsak duvarına zarar veren bakteriler, klebsiella gibi toksik mukopolisakkarit salgılayan bakteriler). Bozulan bağırsak lumeninin immün yanıtı da bozulmaktadır. Bunun tam tersi olarak bağırsağın immün yanıtı bozulduÄŸunda da incebağırsakta fazla bakteri üremesine engel olunamamaktadır. Burada yumurta mı tavuktan çıkar yoksa tavuk mu yumurtadan çıkar gibi bir durum oluÅŸmaktadır.

Otoimmün yanıtın baskın olduÄŸu bir vücutta SIBO oluÅŸma olasılığı yüksektir.

SIBO ile Sıkı Bağlantılı Olan Hastalıklar

  • IBS
  • Leaky Gut
  • Hashimato
  • Chron
  • Ulseratif Kolit
  • Çölyak
  • SLE'dir.

7. Pankreas ve safra sıvılarının azalması da SİBO'yu tetiklemektedir (pankreas ve safra hastalıkları).

Evet, o kadar anlattık tek tek altta yatan mekanizmaları...

Peki ne yapacağız?

1-Önce altta yatan nedenleri tespit edeceÄŸiz. Neden ne ise onu direkt düzelteceÄŸiz.
2-Vitamin ve mineral eksiklerini yerine koyacağız (hem eksikleri tamamlamak için çünkü bağırsak emilimi bozuk olacağı için ciddi eksiklikler olabilir, hem de arınma mekanizması için ihtiyacımız olduÄŸundan, bağışıklığı arttırmak için)
3-Ä°ntoleranslara göre diyeti düzenleyeceÄŸiz (biofeedback ile bakıyoruz-ya da kan tahlili ile)
4-Fermente gıdaları keseceÄŸiz (çünkü SÄ°BO'da zaten kalınbağırsakta oluÅŸan fazla fermantasyon ve gaz basıncı vardır, ayrıca mayalı gıdaların oluÅŸturacağı pH dengesini ve daha fazla bakteri istemeyiz)
5-Kemik suyu kesilmesi (histamin yüksekliÄŸinden dolayı, lenfatik sistemi tıkamasından dolayı, içerdiÄŸi protein bileÅŸiklerine immün sistemin yanıt vermesinden dolayı kesilir)
6-Bağırsak lümenini onaracak tedaviler uygulayacağız (beslenme, fitoterapi, glutamin vs.)
7-Mide asidini düzenleyeceÄŸiz (Bknz: mide sindirimi için öneriler ve mide kuralları postu)
8-Gerekli mekanizmalar düzenlendikten sonra, bağırsak temizlendikten sonra bazı vakalarda uygun probiyotik desteÄŸi (çok dikkat)
9-Hareket berekettir (MMC için düzenli egzersiz)
10-Bazı vakalarda iyot (gerekli mekanizmalar ayarlandıktan sonra)
11-Patojen bakteriler için fitoterapik destekler
â–ºKaraciÄŸer detoksu
â–ºLenfatik çalıştırılması
►Az yağlı beslenme
SIBO tedavisi zaman ve önem gerektirir. Bütüncül bakan bir hekim kontrolünde olmalıdır.

Önceki KALSİYUM
Sonraki Ä°NFERTÄ°LÄ°TE VE BESLENME-TAKVÄ°YELER

Diğer Postlarımız

0 Yorum

Yorum Yap